📖 Intro
Cmentarz Przyjemności, jak tłumaczy się Prazeres z portugalskiego, to wyjątkowe miejsce na trasie zwiedzania Lizbony, którego nie powinniśmy pominąć. Już jego nazwa jest niezwykła, choć na próżno doszukiwać się w niej odniesień do wieczności. Nosiła ją wcześniej znajdująca się w tym miejscu przestrzeń, na której odbywały się różne uroczystości. Sam cmentarz, choć jest jednym z bardziej znanych na świecie, jest cichy i spokojny. Tworzy blisko 12 hektarowe, równoległe miasto w mieście, składające się z przeszło 7,000 grobowców, w otoczeniu największej populacji cyprysów na Półwyspie Iberyjskim.
Wizyta
Już sam dojazd do Cemitério dos Prazeres jest magiczny, gdyż tuż przed bramą znajduje się końcowy przystanek tramwaju linii 28. Jest to drugi co do wielkości cmentarz Lizbony, a zmarli są tu chowani od 1833 roku, kiedy w mieście wybuchła epidemia cholery. Położenie cmentarza jest malownicze, takie, do jakiego Lizbona zdążyła nas już przyzwyczaić. Cmentarz, przypominający małe miasteczko, ma wytyczone uliczki ciągnące się wąskimi alejkami raz w górę, raz w dół.
Do cmentarza prowadzi brama z kutego żelaza, ozdobiona wzorami nawiązującymi do śmierci i odrodzenia. Po przeciwległej stronie znajduje się skarpa, z której rozciąga się spektakularny widok na dzielnicę Alcântara i Most 25 Kwietnia. W centralnej części cmentarza stoi okazała kaplica Nossa Senhora dos Prazeres (Matki Boskiej Rozkoszy) z połowy XIX wieku, w której znajduje się stara sala sekcyjna i przechowywane są różne przedmioty przeznaczone do rytuałów pogrzebowych.
Romantyczne cmentarze, takie jak Prazeres, dały nowo powstałej portugalskiej burżuazji możliwość okazania swojego statusu społecznego poprzez budowę imponujących i eleganckich grobowców, wspaniale dekorowanych i zdobionych. Na cmentarzu znajdują się niemal wyłącznie prywatne grobowce, kształtem przypominają często niewielkie budowle, kościółki, katedry czy zameczki. Często znajdują się w nich szklane drzwiczki czy okienka ustrojone firankami, lekko zasłaniającymi wnętrze. W środku można dostrzec zdjęcia lub ulubione przedmioty zmarłych, takie jak książki, figurki, a także różaniec czy figurkę Matki Boskiej Fatimskiej. Na cmentarzu jest wiele grobowców będących architektonicznymi dziełami sztuki. Między innymi największe w Europie prywatne mauzoleum w kształcie piramidy, należące do Książąt Palmeli. Zbudowano je w 1840 roku przez pierwszego księcia Palmeli – Pedro de Sousa Holstein, pierwszego nowoczesnego premiera kraju. Obecnie pochowanych jest w nim ponad 200 osób z tej samej rodziny, a jego wnętrze zdobią rzeźby znanych portugalskich i włoskich artystów.

Cmentarz jest miejscem pochówku wielu znanych osobistości, w tym premierów, prezydentów, portugalskiej szlachty, artystów i pisarzy. Kiedyś znajdowały się tu także szczątki poety Fernando Pessoi, ale przeniesiono je w bardziej zaszczytne miejsce do 🔗 Klasztoru Hieronimitów, oraz najsłynniejszej gwiazdy fado Amalii Rodrigues, przeniesionej do Panteonu Narodowego.
Na cmentarzu znajduje się również niewielkie muzeum przycmentarne (Núcleo Musológico), w którym zgromadzono eksponaty pochodzące ze zniszczonych i opuszczonych grobowców.
Odwiedzając cmentarz z pewnością nie ukmną naszej uwadze liczne, wyraźnie zrelaksowane, odpoczywające tu koty. Ta zadomowiona na cmentarzu kocia rodzina, majestatycznie wędrująca między grobowcami czy leniwie wygrzewająca się w słońcu, z pewnością dodaje temu miejscu jeszcze większego uroku.