🎬 Intro
Sylwetki karmelitańskich kościołów Igreja dos Carmelitas i Igreja do Carmo stojące ścianą w ścianę robią wrażenie jednej całości i wielu turystów ze zdumieniem odkrywa, że jest inaczej. Budynki nie tylko powstały w innym czasie, ale też podobno kiedyś dzieliła je niewielka uliczka. Dziś już nie ma po niej śladu, a pomiędzy świątyniami został dosłownie wciśnięty najwęższy dom w mieście zwany Ukrytym Domem Porto.
O tym jak, jak wspaniale prezentują się oba kościoły w historycznym centrum Porto oraz jaka była ich historia staramy się nieco przybliżyć w poniższym tekście i w filmie.
Pierwszy z kościołów powstał Igreja dos Carmelitas i przeznaczony był dla Braci Karmelitów Bosych, drugi Igreja do Carmo dla Braci Trzeciego Zakonu. Oba obiekty 3 maja 2013 roku zostały uznane jako zabytek narodowy.
⛪Kościół Karmelitów
Starszym z budynków o znacznie skromniejszej fasadzie jest Kościół Karmelitów Bosych. Zgodę na jego budowę wydał król Portugalii Filip II, to ten monarcha, który jednocześnie zasiadał na tronie Hiszpanii jako Filip III Habsburg. Budowa kościoła trwała od 1616 do 1628 roku, a świątynia pełniła funkcję kościoła klasztornego pobliskiego kompleksu zakonnego. Obecnie budynek nieistniejącego dziś zakonu zajmowany jest przez Narodową Gwardię Republikańską.
Fasada kościoła została wykonana z kamienia granitowego. Znajdują się na niej trzy portale z okrągłymi łukami, każdy zwieńczony niszą, w której umieszczono rzeźbę: centralnie Matki Bożej z Góry Karmel oraz św. Józefa i św. Teresy od Jezusa po bokach. W górnej części korpusu znajdują się trzy okna, a nad nimi trójkątny fronton. Po lewej stronie świątyni wznosi się udekorowana azulejos przepiękna dzwonnica, zwieńczona kopułą w kształcie bańki.
Wnętrze kościoła jest jednonawowe, na planie krzyża łacińskiego, z sześcioma kaplicami bocznymi i przedsionkiem przy wejściu. W wystroju kaplicy i wnętrz zobaczymy wiele zdobień wykonanych w technice talha dourada w stylu barokowym i rokokowym. Autorem głównego ołtarza jest Jose Teixeira Guimaraes. Uroku kościołowi dodaje biały sufit, z subtelnymi barokowymi zdobieniami pięknie doświetlony naturalnym światłem wpadającym z górnych okien.
🏠Ukryty Dom Porto
Casa Escondida to trzykondygnacyjny dom, o szerokości niewiele ponad metr, w którym zmieściły się na kilku piętrach salon, sypialnia, pokój do pracy, a nawet kuchnia. Wypełnił on mało praktyczną przerwę między ścianami Igreja dos Carmelitas i Igreja do Carmo, która wynikała z obowiązujących przepisów prawa zabraniających dwóm kościołom posiadanie półścian. Choć ciekawszą wersją była krążąca plotka zgodnie z którą brak wspólnej ściany kościołów zapobiegał możliwości jakiejkolwiek relacji mniszek z mnichami.
Dom dawniej był wykorzystywany jako mieszkanie dla kapelanów i artystów pracujących nad dekoracjami wnętrz i fasad kościołów, a także dla lekarzy pobliskiego szpitala. Dziś można go zwiedzać, stanowi część trasy zwiedzania nowszego kościoła Karmelitów.
⛪Igreja do Carmo
Kościół Czcigodnego Trzeciego Zakonu Matki Bożej z Góry Karmel został zbudowany w drugiej połowie XVIII wieku w stylu barokowo-rokokowym według projektu architekta José Figueiredo Seixasa.
Kościół został zbudowany na terenie przylegającym do kościoła karmelitów od strony zachodniej, przekazanego zakonowi w 1752 roku. Patronką kościoła jest święta Anna (Matka Maryi, babcia Jezusa), której zakon oddał szczególny kult, zwłaszcza że według kronik święta objawiła się grupie karmelitanek. W niszach przy drzwiach stoją figury proroków Eliasza i Elizeusza. Na szczycie fasady umieszczono rzeźby czterech ewangelistów autorstwa Nicolau Nasoniego.
Elewacja ściany bocznej kościoła, należy do najbardziej okazałych i najładniejszych elewacji w mieście. Całość pokryta jest biało-niebieskimi płytkami przedstawiającymi sceny nawiązujące do założenia zakonu karmelitów i Góry Karmel. Kompozycję pochodzącą z 1912 roku wykonał Silvestre Silvestri, a namalował Carlos Branco.
Jednonawowe wnętrze kościoła zdobią wspaniałe złocone rzeźby umieszczone zarówno na ołtarzu głównym jak i w bocznych kaplicach. Na suficie możemy podziwiać freski namalowane przez Antonio Oliveirę, a nad wejściem angielskie organy z 1880 roku.
🚶♀Wizyta
Zwiedzanie kościoła Igreja do Carmo oraz Ukrytego Domu jest płatne 🪙 i połączone w jedną wizytę, która dodatkowo obejmuje muzeum oraz strome wejście na dach kościoła. Uwaga: Ukryty Dom, ma wąską klatkę schodową, którą docieramy aż trzy piętra w górę. Małe wnętrza są inne na każdym poziomie, choć wszystkie dość ciemne i mało zachęcające do zamieszkanie dla współczesnych turystów. Niemniej kiedyś w nich mieszkano. 😯
Starszy z kościółów jest bezpłatny. 🆓
Youtube 
Facebook 
Instagram 