🔍

Hofburg jaki jest cesarski kompleks pałacowy

 

Intro

hofburg-coat-of-armsHofburg to siedziba władców Austrii. Można by rzec i dziś, i od zawsze. Od 1946 roku jest oficjalną rezydencją prezydenta Austrii, a przez wieki stanowił dom i pałac najpotężniejszej dynastii Habsburgów, która władała Austrią, a chwilami nawet większością Europy. Hofburg nie jest jednym budynkiem, to cały ich kompleks, do którego należą także muzea takie jak Albertina, Palmiarnia, kościół Augustynów czy większość Austriackiej Biblioteki Narodowej. Kompleks powstawał etapami przez ponad siedem wieków. Dziś zajmuje powierzchnię około 24 hektarów, co czyni go największym niereligijnym zespołem architektonicznym w Europie. Jeśli dodamy do tego tereny muzeów 🔗 Historii Sztuki i 🔗 Historii Naturalnej oraz dawne stajnie dworskie, tworzące dzisiejszą Dzielnicę Muzeów – Kaiserforum, to całkowita powierzchnia wynosi blisko 50 hektarów. Wreszcie należy uzupełnić, że Hofburg służył jako cesarska rezydencja zimowa, podczas gdy pałac 🔗 Schönbrunn funkcjonował jako letnia rezydencja.

Zamek gotycki i początki cesarstwa

Pierwszy gotycki zamek, który powstał w XIII wieku nie stanowił rezydencji, był w zasadzie częścią fortyfikacji miejskich z wieżami obronnymi i fosami. Został przebudowany i rozbudowany w stylu renesansowym, w połowie XVI wieku, gdy król rzymski, a późniejszy cesarz Ferdynand I przeniósł swoją główną rezydencję do Wiednia. W tym samym czasie jego brat cesarz Karol V objął tron hiszpański. Warto odnotować to wydarzenie, bo było ona znamienne w dziejach Europy. W roku 1521 zawarto traktat w Wormacji, który uważa się za możliwą datę rozdzielenia austriackich i 🔗 hiszpańskich Habsburgów. Konsekwencją tego układu było późniejsze przejęcie godności cesarskiej przez Austriaków, które trwało z przerwami, aż do 1919 roku.

Powróćmy jednak do Hofburga. W kolejnych stuleciach tradycją stało się jego powiększanie i dobudowywanie kolejnych skrzydeł. W rezultacie kompleks pałacowy tworzy dziś kompilację najróżniejszych epok, poczynając od średniowiecznego gotyku, przez renesans i barok, po czasy współczesne.

Skrzydło Szwajcarskie

hofburg-entrance-viennaNajstarsza, gotycka część zamku odpowiada dzisiejszemu Schweizerhof, czyli Skrzydłu Szwajcarskiemu. Mieści się w nich również duchowieństwo i skarbiec świecki, w którym znajdują się między innymi klejnoty cesarskie oraz swoją siedzibę ma kapela muzyki dworskiej. Kaplica Hofburg jest najstarszą i główną kaplicą, była również kaplicą domową Habsburgów. Jej budowę prawdopodobnie zlecił Albrecht I około 1287 roku. Pod koniec XV wieku Fryderyk III zlecił jej przebudowę i rozbudowę w stylu gotyckim, z kolei Maria Teresa zmieniła ją w stylu późnobarokowym. Do końca monarchii, czyli do 1918 roku, kaplica pełniła funkcję kościoła parafialnego dworu cesarsko-królewskiego oraz parafii zamkowej. Skrzydło Szwajcarskie dochodzi do dziedzińca, który w latach 1846-1919 nazywany był Franzensplatz, a od 1919 In der Burg. Na jego środku znajduje się odsłonięty w 1846 roku, wykonany z brązu, posąg cesarza Franciszka II/I wzniesiony z inicjatywy cesarza Ferdynanda I. Dzieło włoskiego rzeźbiarza Pompeo Marchesiego, przedstawia cesarza na ośmiobocznym filarze niczym rzymskiego Cezara. Na bocznych elewacjach filaru znajdują się płaskorzeźby z brązu przedstawiające działalność ludu. Filar uzupełniają cztery kolosalne posągi symbolizujące wiarę, siłę, pokój i sprawiedliwość.

Amalienburg

hofburg-carriege-viennaNaprzeciwko Bramy Szwajcarskiej znajduje się Amalienburg. Skrzydło to z wieżyczką oraz zegarem astronomicznym na fasadzie, nazwano tak, na cześć wdowy po cesarzu Józefie I – Wilhelminie Amalie z Brunszwiku-Lüneburga. W centrum dziedzińca wiedeńskiego Hofburga, między Amalienburgiem a Bramą Szwajcarską, znajduje się pomnik cesarza Franciszka I Habsburga autorstwa Pompeo Marchesiego z lat 1842-1846. Z biegiem czasu, rezydowali w nim różni arcyksięża i książęta, przykładowo Leopold II pod koniec XVIII wieku, car Aleksander I podczas Kongresu Wiedeńskiego, czy Cesarzowa Elżbieta w latach 1854-1898. Obecnie Amalientrakt jest siedzibą ministrów między innym sekretarzy stanu w Urzędzie Kanclerskim.

Skrzydło Leopoldyna

W 1660 roku, za czasów cesarza Leopolda I połączono Amalienburg ze Skrzydłem Szwajcarskim Skrzydłem Leopoldyńskim. Na zachodnim jego krańcu znajduje się kaplica kameralna, która została całkowicie odnowiona przez Marię Teresę w 1772 roku. Samo Skrzydło również było przebudowywane, w roku 1683 przez architekta Giovanniego Pietro Tencallę, który przedłużył je o jedną kondygnację, a w 1752 nadworni kamieniarze dobudowali balkon. Pod Skrzydłem Leopoldyńskim znajdowała się również ogromna piwnica z winami Hofburga. Tu również 28 czerwca 1900 roku ówczesny następca tronu i bratanek Franciszka Józefa, Franciszek Ferdynand, złożył „przysięgę zrzeczenia się”. Zrzekł się w niej sukcesji w imieniu swojej przyszłej żony, pochodzącej z niższego stanu, hrabiny von Chotek i ich wspólnych potomków. To właśnie późniejsza śmierć Franciszka Ferdynanda i jego żony w 1914 roku w Sarajewie, w Bośni jest określana jako bezpośrednia przyczyna wybuchu I Wojny Światowej.austrian national library scaled

Biblioteka Dworska

Po drugiej stronie zamku, znajduje się początkowo wolnostojąca Biblioteka Dworska. Ufundował ją cesarz Karol VI, a budowę dokończył jego syn Józef Emanuel w 1735 roku. Ta część Hofburga jest prawdopodobnie najbardziej znacząca artystycznie. Mieści się tu barokowa, uznana za najpiękniejszą historyczną salę biblioteczną na świecie. Do Biblioteki Dworskiej, przylega skrzydło augustianów, nazwane tak na cześć sąsiedniego kościoła augustianów i klasztoru. Zostały one zbudowane przed Biblioteką Dworską, ale stały się jej częścią w związku z rozbudową Hofburga.

Redoutensaaltrakt

Na północ od biblioteki dworskiej przylega skrzydło Redoutensaal, nazwane tak na cześć znajdujących się w nim Redoutensäle. Dwie sale bankietowe, zostały zbudowane w latach 1629-1631 przez nadwornego architekta Giovanniego Battistę Carlone z okazji zaślubin Ferdynanda III z infantką Marią Anną Hiszpańską. Maria Teresa przebudowała pomieszczenia, aby mogły się w nich odbywać bale maskowe i koncerty. W 1748 roku Wielka Sala została przekształcona w publiczną Salę Redouten. Po 1930 roku odbywały się w tu przedstawienia operowe i wystawy Austriackiej Biblioteki Narodowej. Po 1973 roku przekształcono je w centrum kongresowe. W 1993 roku rząd federalny zdecydował, że Redoutensäle będzie w przyszłości centrum prasowe rządu, ale będzie ono również dostępne dla przedstawień teatralnych i operowych, a także balów.

Stallburg

hofburg-stable-viennaZe skrzydłem Redoutensaal połączony jest Stallburg. Mimo że jest to oddzielny budynek, to jest połączony z resztą kompleksu Hofburg przejściem. Został zbudowany w XVI wieku jako rezydencja Maksymiliana II jako następcy tronu. Zgodnie z tradycją cesarz Ferdynand I nie chciał mieszkać pod jednym dachem ze swoim synem, który skłaniał się ku protestantyzmowi. W XVII wieku w Stallburgu znajdowała się kolekcja sztuki arcyksięcia Leopolda Wilhelma, kochającego sztukę brata cesarza Ferdynanda III, która stanowi znaczną część zbiorów Muzeum Historycznego. W XVIII wieku budynek został przekształcony w jedną ze stajni dla koni cesarskich, od której pochodzi nazwa Stallburg. Dziś mieści się w nim duża część Hiszpańskiej Szkoły Jazdy.

Nowy zamek i Corps de Logis

W trakcie rozbudowy miasta po zburzeniu murów miejskich w latach 60-tych XIX wieku miała miejsce ostatnia większa rozbudowa zamku. Plan zakładał budowę cesarskiego forum, dwuskrzydłowego kompleksu po drugiej stronie Ringstrasse, z bliźniaczymi muzeami Historii Sztuki i Naturalnej jako flankami i starymi stajniami dworskimi Fischera von Erlacha jako zakończeniem. Plan został zrealizowany tylko częściowo. Muzea zostały ukończone w 1891 roku, reszta Forum została opóźniona.

W trakcie budowy Nowego Zamku na Heldenplatz stanęły monumentalne pomniki konne dwóch najważniejszych austriackich generałów, księcia Eugeniusza Sabaudzkiego i arcyksięcia Karola. 15 marca 1938 r. dyktator Adolf Hitler ogłosił przyłączenie swojej ojczyzny do Rzeszy Niemieckiej z balkonu Neue Burg od strony Heldenplatz.

Skrzydło Sali Bankietowej

Skrzydło balowe zostało zbudowane w latach 1910-1923, łączy Nowy Zamek ze skrzydłem Sali Ceremonialnej. Wielka Sala Balowa o powierzchni około 1.000 m² jest największą salą w całym Hofburgu. Chociaż w zamysłach miała być salę tronową, nigdy nią nie została. Prace wnętrzarskie zakończono w 1923 roku, a projekt artystyczny pozostał niekompletny.

Od 1958 roku skrzydło sali balowej jest wykorzystywane jako centrum kongresowe przez Hofburg Kongresszentrum & Redoutensäle Wien GmbH. W 2005 roku tak zwany „Kesselhaushof” został zadaszony i przekształcony w salę konferencyjną.

Ogród Zamkowy (Palmiarnia w ogrodzie Burggarten)

mozart-statue-vienna-burggartenDo południowo-wschodniego frontu Nowym Zamkiem (Neue Burg) przylega ogród Burggarten, do którego prowadzi przestronny taras. W przeciwieństwie do Volksgarten, był on zarezerwowany tylko dla członków rodziny cesarskiej. Tamtejsza Palmiarnia, zwana również Motylarnią, została zbudowana przez Friedricha Ohmanna jako ostatni budynek Hofburga w stylu secesyjnym, zastępując szklarnię, która została zbudowana sto lat wcześniej.

volksgarten-viennaPomiędzy Palmiarnią a Nowym Zamkiem znajdował się niegdyś budynek łączący, który zamykał tył biblioteki dworskiej na nowy dziedziniec. Część ta została rozebrana na rozkaz następcy tronu, arcyksięcia Franciszka Ferdynanda, który chciał mieć niezakłócony widok na ogród zamkowy z biblioteki dworskiej. Ogród Burggarten został otwarty dla szerokiej publiczności dopiero w 1920 roku. Po II wojnie światowej przeniesiono tu pomnik Mozarta, znajdują się tu również pomniki cesarzy Franciszka I i Franciszka Józefa.

🎫 Bilety online & ⏰ Godziny Otwarcia
Hofburg
wtorek
08:00 – 18:00
🔍
🥰
📖
🔏
°C