European Ribbon

📖 Intro

Pałac Schönbrunn znajduje się w 13 dzielnicy Wiednia, włączonej do miasta w 1892 roku. Dzielnica nazywa się tak jak wcześniej wieś, czyli Hietzing. Pałac zaś zawdzięcza swą nazwę anegdocie. Otóż w XVII wieku bywał tu na polowaniach cesarz Maciej, który podczas jednej z takich wypraw około roku 1619, odkrył płynące tu źródło wody artezyjskiej. Na jego widok zachwycony wykrzyknął „Cóż za piękna fontanna!”, a piękna fontanna to po niemiecku właśnie schön brunn.

Zamek myśliwski

Pierwsze wzmianki o zabudowie tego urokliwego wzgórza, sięgają początku XIV wieku i dotyczą młyna. Ale już w połowie XVI wieku burmistrz Wiednia Hermann Bayr wybudował tu pierwszy dwór zwany Katterburg. Posiadłość odkupił ojciec cesarza Macieja, Maksymilian II w 1569 roku i zbudował tu pałacyk myśliwski, zarybił staw, sprowadził egzotyczne ptaki bażanty, indyki i pawie. W pierwszej połowie XVII wieku, dwór myśliwski w rezydencję mieszkalną przekształciła Eleonora Gonzaga, wdowa po Ferdynandzie II (następcy Macieja) i właśnie z tego okresu pochodzą pierwsze dokumenty, w których posłużono się nazwą Schönbrunn. Był to dokument zakupu z roku 1642 za dostawę walijskich drzew, w tym gorzkich pomarańczy, które prawdopodobnie utworzyły pierwszą oranżerię. Niestety w roku 1683, podczas drugiego oblężenia tureckiego, zamek wraz z oficynami i ogrodami został zniszczony i nie nadawał się do zamieszkania.

Letnia rezydencja Marii Teresy

Za czasów cesarza Leopolda I w roku 1687 zaplanowano odbudowę pałacu, a projekt zlecono Johannowi Bernhardowi Fischerowi. Pierwszy z projektów, zachwycający bardziej niż Pałac Wersalski, okazał się jednak zbyt kosztowny. Projekt, który zrealizowano, był znacznie mniejszy i powstał na ruinach wcześniejszego pałacu, dzięki temu można było w nim zamieszkać już w 1700 roku, przy czym ukończył go już po śmierci Leopolda I w roku 1705 – Józefa I. Syn Józefa I – Karol VI nie interesował się Schönbrunn, który w roku 1740 roku przekazał swojej córce Marii Teresie. Cesarzowa wybrała tę posiadłość na letnią rezydencję rodziny cesarskiej i tak pozostało aż do 1918 roku. Za czasów cesarzowej powstał tu Teatr Pałacowy, otwarty w 1747 roku, w którym występował między innymi Wolfgang Amadeusz Mozart i Joseph Haydn. Cesarzowa rozbudowała ogród, w 1752 roku otwarto tu menażerię, czyli dworską hodowlę zwierząt, będącą prekursorem obecnego do dziś zachwycającego ogrodu zoologiczny. W 1763 roku zatrudniła szanowanego holenderskiego ogrodnika Adriana van Steckhovena, który utworzył ogród botaniczny w miejscu dzisiejszej Palmiarni. Zasadził też pierwszą w Wiedniu azjatycką palmą wachlarzową, która stała się podstawą późniejszej kolekcji roślin egzotycznych.

W latach 1772-1775 powstał najbardziej efektywny budynek w ogrodzie pałacowym Glorietta, zaprojektowany przez Johanna Ferdynanda Hetzendorfa von Hohenberga. Znajdujący się na najwyższym wzgórzu zamkowym, na wysokości 241 m n.p.m, ten neoklasycystyczny budynek, pełni również funkcję zwieńczenia ogrodu i punktu widokowego. Stanowi pomnik wojny sprawiedliwej (prowadzącej do pokoju), w kształcie łuku triumfalnego. Na froncie znajduje się napis: Zbudowany w 1775 roku za panowania cesarza Józefa II i cesarzowej Marii Teresy. Glorietta służyła później jako jadalnia i sala bankietowa, a także sala śniadaniowa dla cesarza Franciszka Józefa I. Jadalnia była używana do końca monarchii, dziś mieści się w niej kawiarnia, a na dachu znajduje się taras widokowy z widokiem na Wiedeń.

W tym samym czasie, co Glorietta, powstały rzymskie ruiny i fontanna obelisku, które również zostały zbudowane według planów Hohenberga. Na potrzeby fontanny zbudowano nad nią zbiornik wodny, który później przekształcił się w Łaźnie Schönbrunn. W 1838 roku przyszły cesarz Franciszek Józef I pobierał tu swoje pierwsze lekcje pływania. Fontanna przedstawia grotę wznoszącą się z basenu, która jest zamieszkana przez bóstwa rzeczne. Całość zwieńcza obelisk spoczywający na czterech złotych żółwiach. Na szczycie umieszczony jest orzeł siedzący na złotej kuli, która była symbolem cesarza, zarówno w Rzymie, jak i w Cesarstwie Niemieckim, i odnosi się do władcy pełniącego rolę pośrednika między niebem, a ziemią. W okresie baroku sam obelisk był postrzegany jako symbol niezłomności władcy i jego rządów.

Po śmierci Marii Teresy Schönbrunn opustoszał. Na początku XIX wieku przebywał tu Napoleon, gdy Francuzi zajęli Wiedeń. W 1805 roku podpisano tu traktat między Prusami a Francją, a w 1809 między Francją i Austrią. Cesarstwo Austriackie przegrało wojnę V koalicji z Francją i musiało zrzec się Krainy, Triestu, Gorycji, Villach i wybrzeża Chorwacji (węgierska Dalmacja), a tym samym utraciła dostęp do morza. W 1832 roku w pałacu zmarł jedyny legalny syn Napoleona – Franciszek książe Reichstadt zwany „orlątkiem”. Jego matką była druga żona Napoleona, Maria Ludwika, arcyksiężniczka austriacka z rodu Habsburgów, córka cesarza Franciszka II.

W 1830 roku w Schönbrunn urodził się Franciszek Józef I, który w wieku 18 lat został ogłoszony cesarzem. Franciszek Józef I wykorzystywał pałac jako letnią rezydencję i przez wiele lat podróżował stamtąd do pracy w 🔗 Hofburgu, gdzie mieszkał zimą. Tu też zmarł w 1916 roku.

W 1919 roku na podstawie prawa habsburskiego teren pałacowy, wchodzący w skład majątku dworskiego w monarchii, znalazł się pod zarządem państwa republikańskiego, a od 1920 roku rządu federalnego. Państwo dawało mieszkania na zamku wysokim rangą politykom, a także inwalidom wojennym. W 1922 roku w pałacu umieszczono 70 byłych koni dworskich, ponieważ dawne stajnie dworskie zostały przekształcone w Messepalast – pałac targowy, w którym zaczęto urządzać targi i wystawy. Kiedy wiosną 1923 roku otwarto targi, kolekcja pozostałych pojazdów floty cesarskiej mieściła się już w dawnej Zimowej Szkole Jazdy Schönbrunn, która od tego czasu nazywana jest Wagenburgiem. Adolf Hitler nie zamieszkał w pałacu, ponieważ brzydził się „imperialnym przepychem”.

Pod koniec wojny na Glorietcie znajdowało się stanowisko przeciwlotnicze, a w 1945 roku alianckie bombardowania uszkodziły jej część, w tym główne skrzydło.

W czasie okupacji od września 1945 roku pałac był kwaterą główną brytyjskich sił okupacyjnych, których wiedeński sektor obejmował dwie sąsiadujące ze sobą dzielnice 12 i 13. Zapobiegło to grabieży i sprzyjało szybkiej naprawie najgorszych szkód. W 1948 roku część zamku można było ponownie zwiedzać.

 W 1996 roku zamek i park zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

🚶🏻‍♀️Wizyta

Pałac Schönbrunn posiada 1441 pokoi o różnej wielkości. Większość zamku funkcjonuje jako muzeum. Pozostałe pokoje zostały podzielone na apartamenty i są wynajmowane. Wnętrza muzealne pełniły nie tylko funkcję mieszkalną dla rodziny cesarskiej, ale też reprezentacyjną. Style wahają się od baroku po rokoko, biedermeier i wilhelminian, ale ogólnie tworzą harmonijny zespół. W zachodnim skrzydle 1 piętra znajdują się XIX-wieczne pomieszczenia mieszkalne cesarza Franciszka Józefa I i jego żony Elżbiety. W środkowej części znajdują się pomieszczenia reprezentacyjne. We wschodnim skrzydle znajdują się apartamenty Marii Teresy. Jak piękne są to wnętrza można przekonać się zaglądają na tę przepiękną trasę zwiedzania online 🌐 Imperial Impressions.

Pałac i jego park tworzą nierozłączny zespół. Park został otwarty dla zwiedzających około 1779 roku, przez cesarza Józefa II ku niezadowoleniu szlachty dworskiej i od tego czasu jest ważnym terenem rekreacyjnym dla ludności Wiednia.

✔ Planer

🚇Dojazd:

• Metrem: U4, stacja Schönbrunn
• Tramwajem: 10 lub 60, przystanek Schloss Schönbrunn
• Autobusem: 10 A, przystanek Schloss Schönbrunn

🎫 Bilety do zakupu w kilku opcjach, także łączone z Zoo i Palmiarnią, warto zakupić 🌐 on-line 💻. Należy pamiętać, że wejście do pałacu jest na określony slot czasowy ⌛, który przepada.

👀Każdą z tras możemy sprawdzić na 🌐 wirtualnym spacerze.

📱Zachęcamy do pobrania 🌐 aplikacji na smartfona, w której znajdziemy mapę, przez którą można kupić bilety i która pomoże nam się bez problemu odnaleźć się w okolicy.

🗺 🌐 Mapa Schoenbrunn w wersji do pobrania.