Duomo di Milano – ikoniczna wizytówka Mediolanu

🎬 Intro

duomo-milano-shiningKatedra Narodzin św. Marii (Duomo di Milano) to  jedna z największych oraz najpiękniejszych gotyckich katedr na świecie. Jej strzeliste wieże i misternie rzeźbiona fasada górują nad Piazza del Duomo, przyciągając co roku miliony turystów i pielgrzymów.

600 lat w budowie 

Pierwsza katedra stała w tym miejscu już w IV wieku. Była to bazylika dedykowana św. Tekli z oktagonalną chrzcielnicą, których relikty można dziś oglądać w podziemiach Duomo. Budowę obecnej katedry rozpoczęto w 1386 roku z inicjatywy arcybiskupa Antonio da Saluzzo oraz władcy Mediolanu Gian Galeazzo Viscontiego. Visconti marzył o świątyni dorównującej gotyckim katedrom północnej Europy, w tym celu sprowadził do Mediolanu najwybitniejszych architektów z całego kontynentu oraz powołał Veneranda Fabbrica, specjalny warsztat zarządzający budową. Już w 1387 r. książę Visconti zdecydował się zastąpić pierwotnie planowaną cegłę białym marmurem z kamieniołomu Candoglia i zagwarantował bezpłatny jego transport specjalnie wytyczonymi kanałami wodnymi. Dzięki temu początkowy etap prac postępował szybko, a do śmierci Viscontiego w 1402 r. katedra była ukończona już prawie w połowie.

Jednak w kolejnych stuleciach budowa zwalniała nie tylko z powodu braku funduszy, ale też zmian koncepcji. Mimo to katedrę konsekrowano już w 1418 r., choć ukończona była jedynie nawa główna. W XVI w. arcybiskup Karol Boromeusz zainicjował dokończenie wnętrza oraz zamówił słynną miedzianą platformę w kształcie chmury Nivola do prezentacji najcenniejszej relikwii katedry. W 1765–1769 r. architekt Francesco Croce wzniósł centralną główną iglicę, zwieńczoną kilka lat później pozłacaną figurą Madonny. Napoleon Bonaparte przyspieszył ukończenie fasady – przed swoją koronacją na króla Włoch w 1805 r., a ku jego czci umieszczono nawet jego posąg na jednej z wież. Najpóźniejsze brakujące elementy dekoracyjne zainstalowano dopiero w XX wieku – ostatni portal oddano do użytku 6 stycznia 1965 r., wieńcząc tym samym prawie 600 lat budowy. Dziś katedra olśniewa pełnią swojego piękna i stanowi największy kościół we Włoszech.

Architektura i wyjątkowe cechy Duomo

Mediolańskie Duomo to imponująca pięcionawowa bazylika w stylu późnego gotyku francuskiego, ale z włoskim szlifem. Ma 158,6 m długości i 92 m szerokości, a jej wnętrze pomieści nawet 40 000 osób. To piąty co do wielkości kościół chrześcijański na świecie, po Bazylice św. Piotra w Watykanie, brazylijskiej bazylice w Aparecidzie, katedrze św. Jana w Nowym Jorku oraz katedrze w Sewilli. Monumentalną konstrukcję wspierają 52 filary dźwigające sklepienie na wysokości ponad 45 m nad posadzką. Kapitel każdej z kolumn, zdobią statuy, co dodaje unikalności wnętrzu Duomo.

Bryła mediolańskiej katedry to najobficiej rzeźbiona budowla świata. Zdobi ją prawdziwy las strzelistych wieżyczek – jest ich ok. 135, każda zakończona ażurową iglicą, do tego dochodzi rekordowa liczba dekoracji rzeźbiarskich – prawie 3 400. 

madonnina-duomo-milanWśród nich można dostrzec nie tylko świętych i anioły, ale też fantastyczne gargulce odprowadzające wodę deszczową, ale też smoki, demony i potwory.  Ponoć książę Gian Galeazzo Visconti  zawarł pakt z samym diabłem w obawie o zbawienie swojej duszy ze względu na okrutne rządy. Szatan w zamian kazał ozdobić świątynię setkami przerażających figur diabłów i bestii, co książe uczynił.

Najbardziej wyróżnioną rzeźbą jest stojąca na szczycie najwyższej iglicy (108,5m) złocona figura Matki Bożej, to czuwająca nad miastem Madonnina. Od jej montażu w 1774 r. mediolańczycy kultywowali zwyczaj, by nie górował nad nią żaden budynek w mieście. Gdy od XX wieku zaczęto wznosić wyższe gmachy, umieszczano na nich kopie figurki Madonny – tak, by Matka Boska nadal czuwała nad miastem.

Wnętrze katedry jest mroczne i potężne. Promienie słońca wpadają tu przez olbrzymie witraże ilustrujące sceny biblijne, największe z nich znajdują się za ołtarzem głównym. W posadzce tuż przy wejściu znajduje się zegar słoneczny ułożony z płyt brązu, na którym w południe, wpadający przez mały otwór w sklepieniu promień słońca, wskazuje aktualny znak zodiaku. Zegar ten, skonstruowany w 1768 r. przez astronomów z Brery, do dziś zadziwia precyzją, a kiedyś regulowano według niego zegary w mieście. Wysoko nad ołtarzem głównym, przechowywana jest największa relikwia świątyni – Święty gwóźdź jeden z tych, którymi ukrzyżowano Chrystusa. Choć na co dzień niewidoczny dla oczu, to roku, 14 września w Święto Podwyższenia Krzyża Świętego, odbywa się niezwykły rytuał, podczas ktorego arcybiskup Mediolanu w specjalnej ozdobnej klatce-windzie zwanej Nivola wjeżdża pod sklepienie, by zdjąć gwóźdź i uroczyście okazać go wiernym. Relikwię można oglądać przez kilka dni, po czym wraca ona na swoje miejsce wysoko w nawie. To unikalna tradycja kultywowana w mediolańskiej katedrze nieprzerwanie od XVI wieku.

W transepcie warto odszukać rzeźbę św. Bartłomieja Apostoła autorstwa Marco d’Agrate – to naturalistyczne przedstawienie świętego obdartego ze skóry, przerzuconej niczym płaszcz przez jego ramię. Niezwykła anatomia tej rzeźby robi mocne wrażenie i przypomina o tragicznej historii świętego. Innym ciekawym obiektem jest monumentalny ołtarz główny z XVII w. oraz jeden z największych instrumentów organowych we Włoszech. Organy Duomo mają aż 5 manuałów i 15 350 piszczałek, a ufundował je w latach 30. XX w. Benito Mussolini. Ponadto w szklanej trumnie w krypcie spoczywają doczesne szczątki biskupa św. Karola Boromeusza, jednego z patronów katedry.

Nad głównym wejściem do katedry dostrzec można rzeźbę “La Legge Nuova” (Nowe Prawo). la-legge-nuova-milanPosąg z 1810 r. przedstawiający kobietę w długiej szacie z koroną z gwiazd na głowie, trzymającą w prawej dłoni pochodnię, a w lewej krzyż. Rzeźba do złudzenia przypomina nowojorską Statuę Wolności – powstała jednak kilkadziesiąt lat wcześniej (Camillo Pacetti ukończył ją na fasadzie Duomo na długo przed wzniesieniem Statuy Wolności w 1886 r.). Istnieje hipoteza, że to właśnie mediolańska figura Nowego Prawa zainspirowała projektantów amerykańskiego monumentu.

Jedną z największych atrakcji Duomo jest możliwość spaceru po jej dachach. Tarasy katedry udostępniono turystom, dzięki czemu można przechadzać się między lasem kamiennych wieżyczek i z bliska podziwiać kunszt gotyckich rzeźbień. Widok stąd zapiera dech: w pogodne dni widać nie tylko panoramę Mediolanu, ale aż po ośnieżone szczyty Alp.

Zwiedzanie katedry Duomo 
Katedra w Mediolanie
środa
09:00 – 19:00
🔍

Na zwiedzanie Duomo warto przeznaczyć przynajmniej 2–3 godziny (a nawet dłużej, bo wejścia na dach jest czasowe). Największe tłumy ustawiają się do wejścia około południa oraz w weekendy. Pamiętajmy, że Duomo to czynny kościół – w trakcie mszy (odprawianych kilka razy dziennie) część katedry może być niedostępna dla turystów, a zwiedzający proszeni są o zachowanie ciszy.

Po zwiedzeniu katedry warto odwiedzić Muzeum Duomo (Museo del Duomo), mieszczące się w Pałacu Królewskim obok katedry. W muzeum zgromadzono oryginalne rzeźby zdjęte z fasady na potrzeby konserwacji, stare witraże, obrazy, gobeliny oraz model katedry. Znajdziemy tam również narzędzia, jakimi posługiwali się budowniczowie oraz bogatą kolekcję srebrnych sprzętów liturgicznych. Bilet do muzeum zwykle jest wliczony w bilet do katedry. Zwiedzanie muzeum można odbyć tego samego dnia lub innego. Oprócz muzeum, w kompleksie katedralnym znajduje się też kościół św. Gotarda – dawna kaplica pałacowa Viscontich. Dla zainteresowanych możliwe jest również zwiedzanie krypty i skarbca z zabytkowymi organami oraz wejście na chór, lecz to w ramach oddzielnego biletu, Jeśli dysponujemy czasem, warto wrócić przed Duomo kilkakrotnie, za każdym razem katedra odsłoni inne swe oblicze, rano ukryta w cieniu, po południu świecąca odbijającymi promieniami słońca, a wieczorem zachwycająco oświetlona.

🎫 Bilety online
Miejsca warte odwiedzenia 🎭
🥰
📖
🔏
°C